Cins: Iris - Süsən print
- Hüceyrəli formalar
- Üst aləm: Eucaryota
- Aləm: Plantae
- Alt aləm: Embryophyta
- Şöbə: Angiospermae və ya Magnoliophyta
- Sinif: Monocotyledoneae
- Fəsilə: Iridaceae
- Cins: Iris
Fəsilədə ən iri cinsdir. Yayılma mərkəzi Aralıq dənizi, Cənub-Qərbi və Orta Asiya ölkələri olan bu cinsin 250-dən çox növü var. Azərbaycanda 22 növü yayılmışdır. Ekoloji baxımdan aran və dağətəyi rayonlarının quru yamacları, daşlı-çınqıllı bitmə şəraiti süsən növləri üçün daha əlverişlidir. Kür-Araz ovalığı, Bozqır yayla, Alazan-Əyriçay, Naxçıvan və Zuvandda geniş yayılmışdır.
Çoxillik bitkilərdir. Yarpaqları gövdəsinin qaidəsində yerləşir, qılıncşəkillidir. Mart-may aylarında çiçəkləyir, çiçəkləri gövdənin ucunda tək-tək və ya bir neçəsi birlikdə yerləşir, iridir, müntəzəm və ya qeyri-müntəzəm, üçər olmaqla 2 dairədə yerləşən 6 ədəd ləçəkdən ibarətdir. Xarici və daxili dairədə yerləşən çiçəkyanlığı yarpaqları böyüklüyü və forması etibarilə fərqlənir. Ləçəklər ağ, bənövşəyi, sarı olur. Erkəkcikləri 3 ədəddir, daxili dairədəkilər isə reduksiyaya uğrayıb. Dişiciyin sütuncuğu ləçəyəbənzər 3 hissəyə bölünür, yuxarısında dilimli, yumurtalığı 3 yuvalıdır. Entomofil bitkilərdir.
- Növ: Iris acutiloba - İtikənarlı süsən
- Növ: Iris alexeenkoi - Aleksey süsəni
- Növ: Iris atropatana
- Növ: Iris camillae - Kamilla süsəni
- Növ: Iris caucasica - Qafqaz süsəni
- Növ: Iris elegantissima - Qəşəng süsən
- Növ: Iris grossheimii - Qrossheym süsəni
- Növ: Iris helena - Elena süsəni
- Növ: Iris hyrcana
- Növ: Iris iberica - Gürcü süsəni
- Növ: Iris imbricata
- Növ: Iris lycotis - Qurdqulağı süsəni
- Növ: Iris medwedewii - Medvedyev süsəni
- Növ: Iris musulmanica - Müsəlman süsəni
- Növ: Iris paradoxa - Paradoksal süsən
- Növ: Iris prilipkoana - Prilipko süsəni
- Növ: Iris pseudacorus - Sarı süsən
- Növ: Iris pumila - Cırtdan süsən
- Növ: Iris reticulata - Torlu süsən
- Növ: Iris schelkovnikowii - Şelkovnikov süsəni
- Növ: Iris schischkinii